ساحل ادب
ادبی-اجتماعی

راهکار:

شديدترين و مهمترين اشكال املاي دانش آموزان « نشناختن صدا و حروف » است . حروف الفبا نشانه هاي قراردادي صداها مي باشند و مهمترين شرط آموختن حروف و شكل صداها ، صداشناسي و صوت آموزي است .

براي رفع اين مشكل بايستي از دانش آموزان بخواهيم كلمات جديد را بخش كنند و صداها را بگويند و به تلفظ و معني كلمه توجه كنند زيرا براي آموزش املاي صحيح هر كلمه لازم است گوش بشنود ، چشم آن را ببيند و دست آن را تمرين كند . يعني بين گوش دادن ، ديدن و نوشتن هماهنگي لازم ايجاد شود .                  

ساير اشكالات ديگر از نوع ديداري ، شنيداري ، و دقت در آموزش هستند .                                      

معلم بايد از همان ابتدا ، اصول درست نوشتن املا را به دانش آموزان آموزش دهد . شاگردان بايد بار اول خوب گوش دهند ، بار دوم بنويسند و يكي از راههاي آموزش املاي صحيح كلمات ، دانستن « شيوه ي خط فارسي » است كه مي توان با مراجعه به كتابهاي آيين نگارش ، ريزه كاري ها و دقايق آن آموخت .                            

هر اندازه خط دقيق تر و صحيح تر و كامل تر باشد . بهتر مي تواند بار معاني را به دوش بكشد و به سر منزل مقصود برساند . خط ظرفي است براي نگهداري معاني كه مظروف آن است بايد ظرف و مظروف با يكديگر متناسب باشد .

معاني كامل و دقيق را نمي توان با خطي ناقص و املايي نادرست به خواننده القا كرد ؛ چنانكه هنوز هم بسياري از افراد از نارسايي الفاظ مي نالند و مدعي هستند كه براي بيان مطالب خود الفاظي دقيق نمي توانند جست- و الفاظي هم كه مي جويند ، طاقت كشيدن بار سنگين معاني را ندارند .                                            

اهميت خط و املا در اين است كه بايد بار معاني را كه به امانت به وي سپرده اند به مقصد برساند و چيزي نه بر آن بيفزايد نه چيزي از آن بكاهد .

اگر هنر را يکي از مهمترين عوامل انتقال فرهنگ بدانيم ، به جرأت مي توان گفت ، خط ، عالي ترين و شفاف ترين اثر هنري است که براي آيندگان به جاي مي ماند . خط هنر است . يک خط خوب ، به دل آدمي مي نشيند زيباست ، موزون  و لطيف است و انسان از ديدن آن لذت مي برد .                                          

در دنياي امروز ، افراد به وسيله ي خط و نگارش با هم ارتباط برقرار مي کنند و با نوشتن خود را مطرح مي سازند . بنابراين لازم است ، همه ي افراد بشر با اصول صحيح نگارش آشنا شوند تا بتوانند مقاصد خود را با خطي خوش و خوانا و برابر با موازين و استانداردهاي قابل قبول بيان کنند .                                       

 

 

روش هاي اصلاح نارسانويسي :

1- آموزش خط تحريري زير نظر معلم کلاس انجام شود ، ...                                                     

2- معلمان از دادن تکاليف زياد در منزل خودداري کنند و دانش آموزان خوش خط را تشويق کنند                 

3- هنگام تمرين خط با دانش آموزان ، از دادن تمرينات طولاني خودداري شود و دانش آموزان از کار با وسايل نامناسب مانند مداد کوتاه و کاغذ بدون خط منع شوند .                                                                            

  خط که اولين صحنه ي مواجهه ي کودک با دنياي يادگيري نظام مند است ، نقش بسيار مهم و تعيين کننده در بازسازي ذائقه ي« زيبا شناختي» دارد.                                                                      

 آموزش املاي كلمات بهتر است با روشهاي متعدد و متنوع انجام شود و تنها به رونويسي و ديكته گفتن اكتفا نگردد .

بسياري از آموزگاران مي پندارند كه تنها روش آموختن املاي كلمات ، مشق نويسي از روي كتاب و نوشتن ديكته از هر درس است ، ولي هيچ يك از اين دو راه نمي تواند روش مفيدي باشد چون اولي فقط به تمرين و تكرار طوطي وار تكيه مي كند و دومي بر حافظه .                                                                   

« مهارت املانويسي ، به معني توانايي جانشين کردن صحيح صورت نوشتاري حروف ، کلمه ها و جمله ها به جاي صورت آوايي آن هاست.» ( احمد پور ، 83 : 109 )                                                                                 

 « يکي از راه هاي آموزش املاي صحيح کلمات، داشتن شيوه ي خط فارسي است که مي توان با مراجعه به   کتاب هاي آيين نگارش ، ريزه کاري ها و دقايق آن را آموخت .» ( روش تدريس فارسي ابتدايي ، ص 159 )            

هر اندازه خط دقيق تر و صحيح تر و کامل تر باشد . بهتر مي تواند بار معاني را به دوش بکشد و به سر منزل مقصود برساند . معناي کامل و دقيق را نمي توان با خطي ناقص و املايي نادرست به خواننده القا کرد ، «اهميت خط و املا در اين است که بايد بار معاني را که به امانت به وي سپرده اند به مقصد برساند و چيزي نه بر آن بيفزايد و چيزي از آن بکاهد .» ( احمدي بيرجندي ، 1368 : 159 )                                                                   

 مهارت املا نويسی ، به معنی توانايي جانشين کردن صحيح صورت نوشتاری حروف ، کلمه ها و جمله ها به جای صورت آوايي آن هاست

 

                                                                                          

       چند راهکار برای آموزش بهتر انشا:

    شيوه هاي آموزش انشا                                                                           

هدف از نگارش انشا اين است كه دانش آموزان بتوانند آنچه را كه مي انديشند و مي خوانند به ديگري بگويند و دلنشين و گيرا بنويسند و در استدلال و توصيف مطالب توانا شوند و نوشته هايشان منطقي ، جالب ، مفهوم و  عاري از غلط هاي دستوري و پراكنده گويي باشد .                                                                   

پرورش قوه ي استدلال ، تفكر و دقت دانش آموزان و وادار كردن آنها به درست ديدن و شنيدن و سپس ديده و شنيده ي خود را به طرز ساده و روشن بيان كردن و نوشتن است كه اين كار از جمله سازي شروع و تا نوشتن مقاله و كسب مهارت در نگارش پيش مي رود .                                                                         

پايه ي نوشتن درست از همان كلاس اول گذاشته مي شود . دانش آموزان از پايه اول تحصيل مي آموزند كه چگونه منظور خود را در قالب جملات درست بيان كنند ؛ در پايه دوم علاوه بر جمله سازي ، تكميل جمله هاي ناقص ، منظم سازي جملات در هم ريخته ، جور كردن  گروه كلمات ، تمرين پرسش و پاسخ ، تغيير كلمات جمله ، جمله سازي با تصوير و ... آشنا مي شوند . از كلاس سوم نوشتن انشا عملاً آغاز مي شود و دانش آموزان       اول به صورت شفاهي طراحي مي كنند بعد به صورت كتبي .                                                 

يكي از شرايط نوشتن انشا ، تسلط و مهارت يافتن در خواندن است ؛ بنابراين براي نوشتن انشا بايد دانش آموزان قبلاً در خواندن مهارت يافته باشند و بتوانند متني را بخوانند و مفهوم اصلي را به زبان خويش بيان كنند .    

- در ابتداي آموزش انشا بهتر است انشا در كلاس نوشته شود و معلم انشاها را جمع كند و مانند املا آنها را تصحيح كند در ابتدا معلم موضوعي مناسب را انتخاب كند كه زياد احتياج به تفكر و تعقل نباشد . مثلاً توصيف مسجد ، خيابان ، مدرسه ... 

از دانش آموزان بخواهد كه آنچه را كه مي بينند به روي كاغذ نقل كنند . اگر اين هم براي عده اي مشكل بود و ندانستند كه از كجا و به چه ترتيب شروع كنند . معلم مي تواند با توصيف شفاهي سررشته كار را به دست آنان بدهد و راهشان بيندازد .

- معلم موضوعي را به دانش آموزان بدهد و دانش آموزان به نوبت جمله اي در مورد موضوع بگويند و معلم آنها را روي تابلو بنويسد . سپس دانش آموزان مطالب را خودشان مرتب كنند و به صورت انشاء ارائه دهند .      

- معلم قصه يا داستاني را به صورت نيمه تمام بخواند و از دانش آموزان بخواهد كه آن داستان را تمام كنند .

- معلم نقاشي را نشان دهد و يا روي تابلو بكشد و از دانش آموزان بخواهد كه هر چيز در تصوير مي بيند براي آن جمله اي بنويسند و جملات را مرتب كنند و به صورت انشاء ارائه داده و در جمع بخوانند .                    

- معلم انشايي را نوشته و تكثير كند و در اختيار دانش آموزان بگذارد و از آنها بخواهد كه از نظر دستور زبان و نقطه گذاري اصلاح كنند و روي برگ ديگري نوشته و بيايند بخوانند.                                             

- معلم داستاني را براي دانش آموزان بخواند و از آنها بخواهد كه خلاصه داستان را بنويسند و در كلاس بخوانند

- معلم كلماتي را روي تابلو بنويسد و از دانش آموزان بخواهد كه انشايي بنويسند و آن كلمات را در انشاء خود بكار ببرند

- معلم دانش آموزان را گروه گروه كرده و شعري را انتخاب نموده و تكثير كند و در اختيار گروه ها بگذارد تا با كمك يكديگر شعر را به نثر بنويسند .                                                                                

- گزارش نويسي : از دانش آموزان بخواهيم كه گزارش بازديد يا گردش علمي يا اردو يا تفريح را به صورت  گروهي با انفرادي بنويسند  

- معلم يك جمله بصورت نيمه تمام به دانش آموزان مي دهد تا دانش آموزان در مورد آن انشاء بنويسند مثلاً اگر شما زمان جنگ در جبهه بوديد .... يا اگر شما روز عاشورا در كربلا بوديد .... .                                 

 

 

 

 

 



نقاط ضعف:

شديدترين و مهم ترين اشكال املاي دانش آموزان « نشناختن صدا و حروف » است . حروف الفبا نشانه هاي قراردادي صداها مي باشند و مهم ترين شرط آموختن حروف و شكل صداها ، صداشناسي و صوت آموزي است .

ساير اشكالات ديگر از نوع ديداري ، شنيداري ، و دقت در آموزش هستند .                                               

یکی از نقاط ضعف دانش آموزان در ادبیات فارسی ،نارسا نویسی است.

 کاستي هاي نوشتن با دست ، از قبيل کج نويسي يا راست نويسي بيش از حد ، نامرتب نويسي و فاصله گذاري

 بيش از حد و کمرنگ نويسي را نارسا نويسي يا بد خطي مي گويند .                             

معاني كامل و دقيق را نمي توان با خطي ناقص و املايي نادرست به خواننده القا كرد ؛ چنانكه هنوز هم بسياري از افراد از نارسايي الفاظ مي نالند و مدعي هستند كه براي بيان مطالب خود الفاظي دقيق نمي توانند جست- و الفاظي هم كه مي جويند ، طاقت كشيدن بار سنگين معاني را ندارند.                                            

عناصر گويشی  نوشتاری در بسياری موارد با همديگر اختلاف دارند . املای يک کلمه ، مشکل تر از خواندن آن است . در واقع در خواندن نشانه های زيادی وجود دارد که خواننده را در بازشناسی کلمه کمک می کند . مثلاً خود متن ، علائم صوتی ، تجزيه و بخش کردن کلمه و شکل کلی کلمه ، آن شاگردانی به خوبی از عهده ی اين نوشتن بر می آيند که املای کلمات را تنها به ياری حافظه نياموخته باشند ، بلکه قوانين خط و ترکيب هر حرف را نيز بدانند.

 



موانع،راه حل ها و فرصت ها:

مشكلات آموزش املا و راه حل ها

اختلالات املايي :

عوامل متعددي موجب اختلالات املايي دانش آموزان مي شود كه همگی ریشه در ابتدایی دارد و شديدترين و مهمترين آن « نشناختن صدا و حروف » است . ساير اختلالات از نوع ديداري ، شنيداري ، دقت و آموزش هستند . در كلاس اول ، بيشترين اختلالات شنيداري ، ديداري و گاهي آموزشي هستند .

در كلاس دوم ، بيشترين اختلالات دقت ، آموزشي و شنيداري هستند .

در كلاس سوم ، بيشترين اختلالات ، آموزشي ، شنيداري ، و دقت هستند .

در كلاس چهارم ، بيشترين اختلالات آموزشي ، دقت ، و ديداري هستند .

 

الف)- اختلالات شنيداري ودیداری

در اختلالات شنيداري معلم بايد از همان ابتدا ، اصول درست نوشتن املا را به دانش آموزان آموزش دهد شاگردان بايد بار اول خوب گوش دهند ، بار دوم بنويسند و بار سوم نوشته ي خود را كنترل كنند . در اين نوع ، چون اختلالات بسيار شديد است ، دانش آموزان بايد از روش تركيبي استفاده كنند . يعني حرف و صدا را به خوبي بشناسند و آنها را با هم تركيب كنند .

- نشناختن حروف يا شكل صداها و غلط نويسي آنها نیز از اشکالات شنیداری و دیداری است.

راه حل

نوشتن از روي كلمات و دقت در شكل املايي آنها از طريق تكاليف هدفدار.

ب)- اشكالات سمعي تلفظي : اين اشكالات ممكن است به دلايل مختلف بروز كند :

1- نقص شنوايي ، گويايي فراگير

2- نقص شنوايي يا گويايي معلم

3- نداشتن دقت و توجه

4- مناسب نبودن شرايط عاطفي و فيزيكي كلاس

رفع اشكال :

1- بايد عواملي كه موجب حواس پرتي و عدم احساس امنيت فراگير مي شوند برطرف شود تا در محيطي مساعد به نوشتن بپردازند .

2- معلم بايد در تلفظ كلمات و عبارتها دقت داشته باشد و از تندگويي ديكته بپرهيزد .

3- معلم بايد از وضعيت شنوايي و گويايي فراگيران آگاهي يابد اگر دچار نقص شنوايي يا گويايي هستند . جهت رفع آنها اقدامات لازم صورت گيرد .

4- دانش آموز بايد دقت بيشتري در شنيدن و نوشتن كلمات داشته باشد .

ت)- اختلال  در نوشتن كلمات متشابه

كلماتي كه از لحاظ تلفظي مشابه هستند اما از نظر معني و شكل ظاهري متفاوت مي باشند . مانند « خوار ، خار » ، « خويش ، خيش »

اين اشكالات از طريق تكرار و تمرين ، كاربرد آنها در جمله و توجه به معني و مفهوم كلمه برطرف مي شود .

 

ث)- اشكالات مربوط به تشديد ( كم يا زياد گذاشتن ، جا به جا نوشتن )

اين اشكالات بيانگر عدم شناخت صحيح فراگير از قاعده ي تشديد مي باشد و لازم است بار ديگر به آنها آموزش داده شود .

رفع اشكال :

1- تمرين در كلاس با چند كلمه تا به خوبي تفهيم شود .

2- مشخص كردن كلماتي كه داراي تشديد هستند و رونويسي از آنها .

3- ارائه چند كلمه تشديد دار به دانش آموزان جهت خواندن و توجه به كلمات و تعيين صداي تكراري .

4- جمله سازي با كلمات تشديد دار كه داراي معني و مفهوم مشخصي هستند .

ج) - اختلالات دقت

اشكالاتي مانند كم يا زياد گذاشتن نقطه دندانه ، سركج ، جابه جا نوشتن نقطه و جا انداختن حروف اضافه و ربط .

رفع اشكال :

اگر اين اشكالات مربوط به عدم دقت و توجه كافي دانش آموزان مي باشد كه با فراهم كردن شرايط فيزيكي مناسب براي كلاس ( دما ، نور مناسب ، سكوت ) و نيز توجه به شرايط عاطفي و روحي فراگيران ، كاهش مي يابد . گاهي خستگي دانش آموز موجب كاهش دقت و توجه وي و بروز اين اشكالات مي شود .

طولاني بودن متن املا يكي ديگر از عواملي است كه موجب بروز اشكالات املايي مي شود . تمرين و آموزش صحيح موارد فوق بخصوص دندانه در رفع اشكالات مؤثر است .

فرصت ها:

دراختیار گذاشتن کتاب ها ومجله هایی از قبیل:شیوه های آموزش املای فارسی و نگارش ،تالیف:احمد احمدی بیرجندی،ناشر:سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی ، سال انتشار: بهار68

ویا مجله رشد معلم،شماره3،سال بیست و دوم ، آذرماه1382

 

 

-

 

 



باسمه تعالی

چکیده

زبان موهبتی الهی است که خداوند آن را در وجود انسان به ودیعه گذاشته است.

چنان چه خداوند درقرآن کریم می فرماید: " الرحمن ، علم القرآن، خلق الانسان ، علمه البیان "

زبان وآموزش آن ، به ویژه آموزش زبان فارسی ، یکی از برنامه ها ویا دروس اساسی هر نظام

آموزشی است.برای آموزش زبان،فراگیران باید با چهار مهارت اساسی آشنایی یابند،این مهارت ها

عبارتند از : مهارت گوش دادن ، مهارت خواندن ، مهارت سخن گفتن و بالاخره مهارت نوشتن.

بی شک برای وصول به هر مقصد راه و روشی معین است که بر اثر تجربه های فراوان به دست

 می آید و از گذشتگان به آیندگان می رسد. تعلیم و تعلم نیز روش هایی دارد بس دقیق و حساس و

 هر درس را نیز راه و روشی است جداگانه و در خور فهم.

این گزارش با عنوان " مشکلات دانش آموزان در زمینه های روخوانی ،املا و انشا" شامل مقدمه

،نقاط قوت ،نقاط ضعف ،موانع،راه حل هاوفرصت ها ، تجزیه و تحلیل وچند پیشنهاد و راهکار.

 

واژگان کلیدی :

گوش دادن ، سخن گفتن ، نوشتن ،خوشنویسی ،املا و انشا .

 



عالم ربانی، ملا مهدی نراقی می گوید: «اخلاص عبارت است از پاک و خالص ساختن قصد و نیت از غیر خدا، اگر کسی طاعتی به جا

آورد و قصد قربت داشته باشد و لیکن با آن غرضی دنیوی بیامیزد، عملش مشوب و غیر خالص است.» (نراقی ، 1369 :344)

« ارزش فداکاری و ایثار و ایمان و خلوص و پشتوانه آن، غلبه بر شیطان باطنی است و هر آن چه در پایه های این اخلاص رخوتی ایجاد

کند و صفای روح و دل انسان را بابد بینی ها و کج اندیشی ها بیالاید و اخلاص را با  انگیزه های خودخواهانه بشری مشوب سازد، برای

ادامه راه، خطری بزرگ محسوب می گردد.» (مدیریت فرهنگی پاسداران ، 1383 :172)



پدر جان،

توصیه می کنم:اگر می خواهی اعتدال را در همه ی ابعاد زندگی اجتمایی ایران بگسترانی خودرا به مکارم اخلاق بیارایی که اولین قدم "اخلاص "است.

« اخلاص آن است که کاری صد در صد برای خدا باشد. تا آن جا که حتی اگر یک در صد و یا کمتر از آن هم برای غیر خدا باشد، عبادت باطل و یا مورد اشکال است.» (بابائیان،عباس، 1388 )

یکی از صفات نیکوی انسانی که باید برای مقابله با هوای نفس تقویت شود اخلاص است. طبرسی می گوید:  « اصل خلوص آن است که شی از هر آلودگی صاف باشد.»

 



باسمه تعالی

دوستان سلام،

دراین قسمت از وبلاگ که به پرسش مهر 14اختصاص داده شده سعی بر آن است تا آن جا که در حد توان است به پرسش رییس جمهورمحترم : "اگر پدر شما رییس جمهور باشد ، چه اقدامی را به او توصیه  می کنیدکه بتواند اعتدال و میانه روی را در همه ی ابعاد زندگی جامعه ی ایران بگستراند؟" پاسخ داده شود.


درباره وبلاگ
به وبلاگ من خوش آمدید
موضوعات
آرشيو وبلاگ
نويسندگان
پيوندها

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان ساحل ادب و آدرس samiapoor.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.





انجمن وبلاگ نویسان جهرم