موانع،راه حل ها و فرصت ها:
مشكلات آموزش املا و راه حل ها
اختلالات املايي :
عوامل متعددي موجب اختلالات املايي دانش آموزان مي شود كه همگی ریشه در ابتدایی دارد و شديدترين و مهمترين آن « نشناختن صدا و حروف » است . ساير اختلالات از نوع ديداري ، شنيداري ، دقت و آموزش هستند . در كلاس اول ، بيشترين اختلالات شنيداري ، ديداري و گاهي آموزشي هستند .
در كلاس دوم ، بيشترين اختلالات دقت ، آموزشي و شنيداري هستند .
در كلاس سوم ، بيشترين اختلالات ، آموزشي ، شنيداري ، و دقت هستند .
در كلاس چهارم ، بيشترين اختلالات آموزشي ، دقت ، و ديداري هستند .
الف)- اختلالات شنيداري ودیداری
در اختلالات شنيداري معلم بايد از همان ابتدا ، اصول درست نوشتن املا را به دانش آموزان آموزش دهد شاگردان بايد بار اول خوب گوش دهند ، بار دوم بنويسند و بار سوم نوشته ي خود را كنترل كنند . در اين نوع ، چون اختلالات بسيار شديد است ، دانش آموزان بايد از روش تركيبي استفاده كنند . يعني حرف و صدا را به خوبي بشناسند و آنها را با هم تركيب كنند .
- نشناختن حروف يا شكل صداها و غلط نويسي آنها نیز از اشکالات شنیداری و دیداری است.
راه حل
نوشتن از روي كلمات و دقت در شكل املايي آنها از طريق تكاليف هدفدار.
ب)- اشكالات سمعي تلفظي : اين اشكالات ممكن است به دلايل مختلف بروز كند :
1- نقص شنوايي ، گويايي فراگير
2- نقص شنوايي يا گويايي معلم
3- نداشتن دقت و توجه
4- مناسب نبودن شرايط عاطفي و فيزيكي كلاس
رفع اشكال :
1- بايد عواملي كه موجب حواس پرتي و عدم احساس امنيت فراگير مي شوند برطرف شود تا در محيطي مساعد به نوشتن بپردازند .
2- معلم بايد در تلفظ كلمات و عبارتها دقت داشته باشد و از تندگويي ديكته بپرهيزد .
3- معلم بايد از وضعيت شنوايي و گويايي فراگيران آگاهي يابد اگر دچار نقص شنوايي يا گويايي هستند . جهت رفع آنها اقدامات لازم صورت گيرد .
4- دانش آموز بايد دقت بيشتري در شنيدن و نوشتن كلمات داشته باشد .
ت)- اختلال در نوشتن كلمات متشابه
كلماتي كه از لحاظ تلفظي مشابه هستند اما از نظر معني و شكل ظاهري متفاوت مي باشند . مانند « خوار ، خار » ، « خويش ، خيش »
اين اشكالات از طريق تكرار و تمرين ، كاربرد آنها در جمله و توجه به معني و مفهوم كلمه برطرف مي شود .
ث)- اشكالات مربوط به تشديد ( كم يا زياد گذاشتن ، جا به جا نوشتن )
اين اشكالات بيانگر عدم شناخت صحيح فراگير از قاعده ي تشديد مي باشد و لازم است بار ديگر به آنها آموزش داده شود .
رفع اشكال :
1- تمرين در كلاس با چند كلمه تا به خوبي تفهيم شود .
2- مشخص كردن كلماتي كه داراي تشديد هستند و رونويسي از آنها .
3- ارائه چند كلمه تشديد دار به دانش آموزان جهت خواندن و توجه به كلمات و تعيين صداي تكراري .
4- جمله سازي با كلمات تشديد دار كه داراي معني و مفهوم مشخصي هستند .
ج) - اختلالات دقت
اشكالاتي مانند كم يا زياد گذاشتن نقطه – دندانه ، سركج ، جابه جا نوشتن نقطه و جا انداختن حروف اضافه و ربط .
رفع اشكال :
اگر اين اشكالات مربوط به عدم دقت و توجه كافي دانش آموزان مي باشد كه با فراهم كردن شرايط فيزيكي مناسب براي كلاس ( دما ، نور مناسب ، سكوت ) و نيز توجه به شرايط عاطفي و روحي فراگيران ، كاهش مي يابد . گاهي خستگي دانش آموز موجب كاهش دقت و توجه وي و بروز اين اشكالات مي شود .
طولاني بودن متن املا يكي ديگر از عواملي است كه موجب بروز اشكالات املايي مي شود . تمرين و آموزش صحيح موارد فوق بخصوص دندانه در رفع اشكالات مؤثر است .
فرصت ها:
دراختیار گذاشتن کتاب ها ومجله هایی از قبیل:شیوه های آموزش املای فارسی و نگارش ،تالیف:احمد احمدی بیرجندی،ناشر:سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی ، سال انتشار: بهار68
ویا مجله رشد معلم،شماره3،سال بیست و دوم ، آذرماه1382
-
نظرات شما عزیزان: